Aleksander Ożarowski
Polski farmaceuta, nestor polskiego ziołolecznictwa, naukowiec i
popularyzator nauki, wykładowca polskich uczelni medycznych, pracownik
naukowy Instytutu Przemysłu Farmaceutycznego w Warszawie.
Pochodził z rodziny szlacheckiej herbu
Rawicz. W 1918 roku wraz z rodzicami przyjechał do odrodzonej Polski. W
1935 roku zdał maturę w Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego w Warszawie, po
czym odbył roczną służbę wojskową w Szkole Podchorążych Piechoty w
Pułtusku. W 1936 roku rozpoczął studia farmaceutyczne na Uniwersytecie
Warszawskim. Zmobilizowany w sierpniu 1939 roku, wziął udział w wojnie
obronnej, walczył w obronie Modlina. Wzięty do niewoli niemieckiej
zbiegł i zaangażował się w działalność konspiracyjną. Był żołnierzem
Armii Krajowej, uczestniczył w powstaniu warszawskim. W końcowym okresie
wojny był oficerem 1 Armii Wojska Polskiego, został zdemobilizowany w
stopniu majora.
Od 1945 roku kontynuował na Uniwersytecie
Łódzkim przerwane wybuchem wojny studia farmaceutyczne. Był
wychowankiem profesorów Jana Muszyńskiego i Zofii Jerzmanowskiej. Dyplom
magistra farmacji uzyskał w 1948 roku, następnie podjął pracę
dydaktyczną i naukową na uczelni, w Zakładzie Farmakognozji i Uprawy
Roślin Leczniczych. W 1951 roku uzyskał stopień doktora nauk
farmaceutycznych, na podstawie pracy Badania fitochemiczne,
toksykologiczne i farmakodynamiczne nad Asarum europaeum L. W tym samym
roku został adiunktem w Zakładzie Farmakognozji Akademii Medycznej w
Warszawie. W latach 1952–1954 był kierownikiem Zakładu Farmakognozji
Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej w Lublinie, na stanowisku
docenta. W latach 1954–1957 pracował w przemyśle farmaceutycznym.
Od 1957 roku był pracownikiem naukowym
Instytutu Przemysłu Farmaceutycznego w Warszawie. Początkowo kierował
Zakładem Związków Naturalnych, a od 1965 roku Samodzielną Pracownią
Fitochemiczną. Prowadził między innymi badania nad roślinnymi
glikozydami kardenolidowymi. W 1973 roku uzyskał habilitację, na
podstawie rozprawy Glikozydy kardenolidowe. Nowe aspekty otrzymywania
izomerycznych monoacylopochodnych digitoksyny. Wraz z zespołem
przygotowywał wdrożenia do produkcji licznych preparatów roślinnych. Był
autorem bądź współautorem 37 artykułów naukowych, 20 opisów
technologicznych oraz 9 patentów. Był redaktorem i autorem publikacji w
czasopismach specjalistycznych, autorem lub współautorem podręczników,
skryptów i wydawnictw encyklopedycznych. Na emeryturę przeszedł w 1985
roku.
Zajął się działalnością popularyzującą
wiedzę o roślinach leczniczych i ich zastosowaniu, tradycyjnym i
nowoczesnym ziołolecznictwie, zasadach zdrowego stylu życia. W 1995 roku
został wiceprezesem Polskiego Komitetu Zielarskiego, którego później
był pierwszym członkiem honorowym. Nadal publikował, prowadził odczyty,
występował w radiu i telewizji. Był uznawany za wielki autorytet,
nestora polskiego ziołolecznictwa. Był członkiem między innymi Polskiego
Towarzystwa Farmaceutycznego i Sekcji Fitoterapii Polskiego Towarzystwa
Lekarskiego.
Był odznaczony między innymi Krzyżem
Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2005) oraz, za działalność
wojskową, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Kampanii Wrześniowej i Krzyżem
Armii Krajowej.
Zmarł w Warszawie w 2011 roku.